Stilstaan bij het verlies van een dierbare

Stilstaan bij het verlies van een dierbare

door | mei 26, 2022 | Blog-NL

Foto: Bloesempark Amsterdamse bos

Verschillende cliënten vertellen dat ze in hun familie en vriendenkring niet of nauwelijks over het verlies van een ouder, partner of kind kunnen praten. De meeste mensen gaan het liever uit de weg. Als ze zelf iemand verloren hebben, begrijpen ze het en praten er gemakkelijker over. Wat zou het fijn zijn als familie en vrienden wat gemakkelijker zouden kunnen praten met iemand die een dierbare heeft verloren. Veel mensen vinden het moeilijk om erover te praten en weten niet wat ze moeten zeggen. Maar als dit uitgesproken wordt, ontstaat er vaak vanzelf een gesprek.

Een collega belde mij weken na het overlijden van Paul en zei dat hij nu pas contact opnam, omdat hij het niet durfde. Dit was voor mij zo ontwapenend en fijn om te horen dat we meteen een lang gesprek hadden.

Kort na het overlijden wordt er nog bij stilgestaan. Het leven van de anderen gaat door, maar dat van de rouwende persoon lijkt stil te staan. Soms kan het verlies na een lange tijd nog sterk aanwezig zijn, vooral op feestdagen, verjaardagen en sterfdagen. Dan is het fijn, als er iemand aandacht voor heeft, bijvoorbeeld door even langs te gaan of te bellen.

Dit gedicht van Stephen Levine uit Meeting at the Edge, Healing into Life and Death, sprak mij aan, omdat het de gevoelens van een verlies weerspiegeld.

This is the great confusion of a lifetime
To lose a child, to lose a parent,
to lose a lover
To break that mirror,
which has so often
reflected your beauty
and made you feel so safe

Waar ben jij dankbaar voor?

Waar ben jij dankbaar voor?

door | dec 30, 2021 | Blog-NL

Het jaar is bijna voorbij. Ondanks dat het een uitdagend jaar was en ik moest omdenken op verschillende gebieden, ga ik vol vertrouwen het nieuwe jaar in. Hoe is het afgelopen jaar voor jou geweest en hoe ga jij het nieuwe jaar in?

Voor mij was dit het jaar waarin ik mijn ’11 Gouden tips bij verlies en rouw’ heb afgerond, waar ik met clienten ben gaan wandelen en waar ik online ben gaan counselen. Het jaar waarin ik mijn vierde lotgenotengroep rouw begeleidt heb en waar ik met de specialisatie ‘Gestolde rouw’ ben begonnen. Tevens heb ik in 9 maanden de psychosociale basiskennis afgerond, zodat clienten per 1 januari, als ze aanvullend verzekerd zijn voor een vergoeding in aanmerking kunnen komen. Als ik het zo opschrijf, heb ik veel gedaan en ben ik ontzettend dankbaar. Het voelt goed.

Waar wil ik meer van in mijn praktijk? Ik ben dankbaar dat ik mag luisteren naar jouw verhaal en naast je mag staan in tijden waarin je het moeilijk hebt, mede ook door extra complicaties van de verschillende lock-downs. In mijn praktijk heb ik dit jaar vele verhalen gehoord, sommige verdrietig tot soms zelfs wanhopig, andere vol eenzaamheid en teruggeworpen worden op jezelf, maar ook verhalen van hoop, vertrouwen, vol van liefde voor dat wat ontvallen is. Het is duidelijk dat rouw de andere kant is van de liefde, daarom doet het verliezen van een dierbare ook zoveel pijn.

Wat wil ik anders? Minder administratieve rompslomp en hoewel ik er goed in ben, kost het me tijd, die ik liever besteed aan in verbinding zijn met anderen. Ook gedurende de Corona tijd wil ik waar mogelijk clienten, met alle voorzorgsmaatregelen, face to face ontmoeten.

Ik hoop in 2022 weer getuige te mogen zijn van veel persoonlijke verhalen, hoe verdrietig ze soms ook zijn. Dat ik kan leven naar mijn eigen normen en waarden en dat we blijven zoeken naar wat ons verbindt, ook al liggen standpunten uiteen. Koning Willem Alexander verwoorde het mooi in zijn kersttoespraak.

Komend jaar ga ik samen met een collega, twee Engelstalige lotgenoten groepen begeleiden in Amsterdam. Wij zijn hier heel trots op en kijken vol vertrouwen uit welke deelnemers we mogen gaan ontmoeten. Wij zijn dankbaar dat wij deel mogen zijn van het proces van herkenning en erkenning in de groepen en om samen te kunnen lachen en huilen.

Het nieuwe jaar gaan we in met weer een lock-down. Door al jullie verhalen weet ik hoeveel impact dit heeft op onderlinge verbinding en innerlijke veerkracht. Wat voor omstandigheden jij je in bevindt en wat je ook gelooft. Ik wens jou voor 2022 dagen van dankbaarheid, zelfzorg en bovenal in verbinding met elkaar.

ArtZuid – De Engel

ArtZuid – De Engel

door | okt 25, 2021 | Blog-NL

Artist duo Adelheid & Huub Kortekaas – Engel 1970

Op de ArtZuid route staat deze blauwe engel. Deze sculptuur doet mij aan het volgende denken.

Als je iemand dierbaar verloren hebt kan het zijn dat je op zoek bent naar antwoorden op levensvragen en die te begrijpen. Je krijgt daarbij misschien ervaringen en inzichten aangereikt die niet te verklaren zijn. 

Theologe Christa Anbeek schrijft: ‘Het gevoel dat bepaalde zaken zich onttrekken aan het rationele en aan het wetenschappelijk verklaarbare past in dat ‘er is meer’. 

Voor iemand die achter blijft zijn feiten en bewijzen niet zo relevant en kun je ondervinden dat er meer is tussen hemel en aarde. Op zo’n moment hoeft wat je denkt te voelen of denkt waar te nemen, hoe wonderlijk ook, niet verklaard te worden. 

Afhankelijk of je geloofd of niet, kunnen symbolen en spiritualiteit steun bieden bij het vinden van antwoorden op levensvragen.

“Op de sterfdag van mijn partner Paul komt er altijd een boodschap voorbij. Ieder jaar weer en heel verschillend, dit is troostend en dan voel ik op dat moment verbondenheid.”

Welke symboliek helpt jou?

ArtZuid – Wat houdt ons staande?

ArtZuid – Wat houdt ons staande?

door | sep 20, 2021 | Blog-NL

Zhan Wang, 45 Degrees Artificial Rock 2014

Toen ik deze sculptuur zag, dacht ik dit resoneert met hoe ik mij voelde nadat mijn partner overleed en mijn leven van het ene moment op de andere moment totaal veranderd was. Deze sculptuur gaf me het gevoel dat je valt, maar ook dat er iets is dat het overeind houdt.

In dagen tot de uitvaart was er geen ruimte om de volle omvang van het verlies te beseffen. Ik werd volkomen in beslag genomen door alles wat geregeld moest worden. De uitvaart, de rouwkaart, de tekst, de muziek, de sprekers. Toen dat alles achter de rug was, viel ik in een gat. Wat mij overeind hield waren mijn yoga oefeningen en het contact met mijn vrienden. Het hielp me, hoe pijnlijk ook, om bij mijn gevoel te blijven. 

Misschien herken je dit en wil je jouw ervaring delen met wat jou hielp om staande te blijven. Als je het niet fijn vind om het onder deze post te delen, kun je ook een persoonlijk bericht sturen. En natuurlijk is er ook de mogelijkheid voor het maken van een afspraak om er samen naar te kijken.

Art Zuid – Wie van de drie?

Art Zuid – Wie van de drie?

door | aug 17, 2021 | Blog-NL

Hans van de Bovenkamp – vlnr Spire 2008, Menhir Tower 2010, Ode to Mingus 2006

Wij kennen waarschijnlijk allemaal de televisieserie: ‘Wie van de drie’. Ja, dit gaat ook over ‘wie is wie’ en in dit geval zijn het bomen. Ik zag deze drie sculpturen en moest aan het verhaal van de drie bomen denken, die elk op een andere manier met hun verlies omgaan. Hoe ga jij met je verlies om?

Er waren eens drie bomen, die alle drie in een hevige storm een grote tak waren kwijtgeraakt. De drie bomen gingen elk op een andere manier met hun verlies om. Jaren later zocht ik de bomen weer op. Gisteren heb ik ze teruggevonden en met hen gesproken.

De eerste boom rouwde nog steeds om zijn verlies en zei iedere keer als de zon hem uitnodigde om te groeien: ‘Nee, dat kan ik niet want ik mis een belangrijke tak.’ Ik zag dat hij klein was gebleven en in de schaduw stond van de andere bomen. De zon drong niet meer tot hem door. Het litteken was duidelijk zichtbaar en zag er rauw uit. Het was het hoogste punt van de boom. Hij was niet meer verder gegroeid.

De tweede boom was zo geschrokken van de pijn dat hij al snel besloot het verdriet te vergeten. Hij was moeilijk te vinden, want hij lag op de grond. Een voorjaarsstorm had hem omgewaaid. Zijn wortels waren niet sterk genoeg, hij had daarmee zijn greep op de aarde verloren. De plek waar de afgerukte tak had gezeten, was moeilijk te vinden. Die zat verstopt achter de omgevallen boom die tussen de bladeren lag weg te rotten.

De derde boom was ook erg geschrokken van de pijn en de leegte in zijn bast en hij rouwde om zijn verlies. De eerste keer dat de zon hem uitnodigde om te groeien, had hij gezegd: ‘Nu nog niet.’ Toen de zon meerdere keren terugkwam met de uitnodiging, had hij uiteindelijk gezegd: ‘Ja zon, verwarm mij zodat ik mijn wond kan verwarmen. Dan weet ik dat de tak er nog steeds bij hoort. En na verloop van tijd, toen de zon weer terugkwam, sprak de boom: ‘Ja zon, verwarm mijn litteken en laat mij ook groeien. Ik weet dat er nog zoveel te groeien is.’ De derde boom was ook moeilijk te vinden, want ik had niet verwacht dat hij zo vitaal zou zijn. Gelukkig heb ik hem herkend aan het litteken dat vol trots in het zonlicht stond.

Dit verhaal vertelt ons iets over hoe iemand kan omgaan met rouw en verlies. Herken je iets van jezelf in een van de drie bomen? Wil je erover praten of heb je hulp nodig, neem dan gerust contact op.